Yes We Can?

De studentenvertegenwoordigers spreken
23/11/2008

Op een universiteit zijn er altijd verschillende krachten aan het werk: bedrijven die intellectueel kapitaal willen, onderzoek dat subsidies wil, studenten die gewoon op zoek zijn naar een degelijke opleiding. Ik zal niet expliciet stellen dat die laatste groep de belangrijkste is, want u kent uw eigen waarde het beste. Maar wij studenten verdienen alleszins een heldere stem bij het maken van het universitaire beleid. En kijk, zonder loon en met maar weinig hulde staan er mannen en vrouwen, net geen jongens en meisjes meer, klaar om voor uw rechten te vergaderen!

Op zoek naar informatie klopte dwars aan bij Joachim Ganseman, doctorandus in de Informatica, de afgelopen drie jaar secretaris van de Studentenraad en ancien van de studentenvertegenwoordiging.

 

Levensbeschouwing door de strot geramd

Om te beginnen: wat doet die zogenaamde Studentenraad eigenlijk?

Joachim Ganseman De Studentenraad is een adviesorgaan dat een hele rits dossiers behandelt. Zo was er bijvoorbeeld het vak Levensbeschouwing. Dat was een persoonlijk project van onze vorige rector waarvan je gerust mag zeggen dat het door onze strot is geramd. Dat is uiteraard op geen enkele faculteit in dank afgenomen. De Studentenraad heeft, achteraf, het standpunt ingenomen dat er een keuzevak van gemaakt moet worden. Ondertussen hebben we ook een student mogen afvaardigen naar de Raad van Bestuur van het Centrum Pieter Gillis, dat het vak organiseert.

 

Zal er iets veranderen met een nieuwe rector en een nieuwe Studentenraad?

Ganseman De rector wil meer informele contacten met de studenten, maar we zullen zien of die er werkelijk komen en of we meer inspraak krijgen. De Studentenraad is ook uitgebreid met een vaste vertegenwoordiger vanuit de Sociale Raad en zeven vertegenwoordigers uit de Onderwijsraad. Tussen de Studentenraad en de Onderwijsraad was er zeer weinig communicatie. En net omdat de Studentenraad vaak zaken bespreekt die ook met onderwijs te maken hebben, gebeurde het dat beide raden naast elkaar hetzelfde werk deden.

 

Tom Tytgat is voor het derde jaar op rij voorzitter.

Ganseman Hij doet dat goed, dus hij mag dat blijven doen. (lacht) Pieter Boyden neemt mijn plaats als secretaris in, en Orry Van de Wauwer is verkozen tot ondervoorzitter. Beiden hadden een zeer overtuigend beleidsprogramma voorbereid en schenen erg geëngageerd.

 

Politiek in de positieve zin

Is dat engagement dan niet te verwachten van een studentenvertegenwoordiger?

Ganseman In de vorige jaren hadden ondervoorzitters weinig om handen. Dat waren wel goeie mensen, maar de voorzitter trok steeds de kar. Ik heb de indruk dat er dit jaar veel mensen zitten die echt iets willen doen met hun mandaat. We hebben de vorige jaren wel mensen gehad die op de vergaderingen aankwamen zonder de te behandelen documenten te hebben gelezen. Als iedereen ter plaatse nog moet uitvissen waar het over gaat, kom je moeilijk vooruit. Maar dit jaar ziet het er echt veelbelovend uit.

 

De student is dus warm te maken voor studentenvertegenwoordiging?

Ganseman Niet echt. Er zijn nog veel plaatsen vrij, net als altijd. De UA is de universiteit in Vlaanderen die de meeste mogelijkheden biedt voor studentenvertegenwoordiging, maar jammer genoeg is het ook de universiteit met de minste invulling van al die mogelijkheden. Dat is een heel vreemde zaak.

 

Ik kan me moeilijk voorstellen dat dit gebrek aan engagement voor alle campussen en richtingen geldt.

Ganseman Een van de weinige faculteiten waar de studentenvertegenwoordiging echt goed werkt is de faculteit Geneeskunde. In PSW daarentegen is de situatie rampzalig. Dat een faculteit waar men politicologie doceert haar studenten niet warm kan maken voor politiek mag men mij eens komen uitleggen. Want studentenvertegenwoordiging is een vorm van politiek, in de positieve zin van het woord: een studentvriendelijk beleid moet ook gemaakt worden. En het is geen eenmalig toeval, want ook bij de afgelopen rectorverkiezingen had PSW acht plaatsen voor studenten, maar er zijn er maar zes ingevuld geraakt. Het zou de proffen in kwestie niet misstaan als ze hun ‘politieke verantwoordelijkheid’ nemen, wegens het niet waarmaken van de doelstellingen van de opleiding. Dat klinkt misschien hard, maar een visitatiecommissie zou echt niet milder zijn.

 

Ligt de schuld ook niet bij de verkiezingen van de studentenvertegenwoordigers? Die zijn niet zo vlot verlopen...

Ganseman Er waren wel wat struikelblokken, onder andere het kiesreglement. Dat dateert nog uit de tijd van kandidaturen en licenties. Het toenemende aantal geïndividualiseerde trajecten maakte de problemen dit jaar pijnlijk duidelijk. Wat met studenten die zowel in de bachelor als in de master zitten? Dubbel stemrecht geven gaat niet, twee keer zoveel kans om ergens verkozen te worden evenmin.

 

Welke oplossing viel er dan uit de bus?

Ganseman Omdat de tijd drong – VUAS was vrij laat begonnen en had de complexiteit misschien wat onderschat – zijn ze voor de pragmatische aanpak gegaan. Zo is er per raad of commissie één lijst gemaakt met alle kandidaten en kreeg elke student één stem per lijst. Eens ze de resultaten hadden, zouden ze wel kijken hoe een eventuele verdere verdeling precies zou lopen. Maar de gemaakte keuzes waren steeds weloverwogen en er werd te allen tijde over gewaakt dat het kiessysteem intern consistent bleef. Misschien had het departement Studentgerichte Diensten het proces wat in het oog moeten houden, zonder zich daarom te mengen. Ik denk dat de problemen zo vroeger opgespoord en opgelost zouden kunnen worden.

 

Er is ook een studentenraad binnen de Associatie Antwerpen, die door Tom Tytgat vorig jaar nog een ‘lege doos’ genoemd werd.

Ganseman Ja, daarin zitten drie vertegenwoordigers van de UA-Studentenraad en drie uit VUAS. Inderdaad, in die vergaderingen gebeurt er niet veel. Dat heeft veel te maken met het feit dat de Associatie een nogal abstract gegeven is waar je als student maar zelden mee te maken krijgt. Tot op heden is de Associatie vooral een samenwerkingsplatform tussen de UA en de Antwerpse hogescholen. Ze proberen de zaken daar wel een beetje op elkaar af te stemmen, maar van echte integratie is er zelden sprake. In de komende jaren, als de Associatie wat verder wordt uitgebouwd en de academisering zich verder doorzet, zal dat wel op gang komen.

 

Verenigd in een blok

Carmen Anthonissen zit in de master TEW, is de vicevoorzitter van Unifac en de woordvoerder van VUAS. Peter Hellinckx doctoreert in de Informatica en volgt een manama in de Maritieme Wetenschappen, is de praeses van ASK-Stuwer en de vicewoordvoerder van VUAS. Bijgevolg was het niet dwars die het woord voerde.

 

Hoe verhouden Unifac, ASK-Stuwer en VUAS zich tegenover elkaar?

Carmen Anthonissen Bekijk het als een soort piramide: de basis wordt gevormd door de studentenclubs. ASK-Stuwer en Unifac overkoepelen hen en verzorgen ook de communicatie tussen de clubs. Daarboven staat dan VUAS, dat Unifac en ASK-Stuwer verbindt, omdat die twee clubs alleen al geografisch uit elkaar liggen. Zo kunnen we naar buiten toe toch een blok vormen.

Peter Hellinckx We zijn uiteraard ook begonnen met drie apart universiteiten. Je had Unifac, ASK en Stuwer. De twee clubs van de buitencampussen zijn logischerwijs samengesmolten en uiteindelijk, met de eenmaking van de UA, was er nood aan een geheel dat Unifac en ASK-Stuwer verenigde. Dat is dan VUAS geworden. Daar één grote club of koepel van maken was en is niet te doen: je kan niet buiten dat geografisch verschil, en daarom is er bewust voor gekozen om de aparte entiteiten te behouden en van daaruit enkele mensen af te vaardigen naar VUAS, om vervolgens de centrale problemen te kunnen oplossen en overkoepelende bezigheden te organiseren.

 

Er is de laatste jaren wel wat wrijving geweest tussen Unifac en ASK-Stuwer. Dit had ongetwijfeld een impact op VUAS.

Hellinckx VUAS is ondertussen een eenheid geworden. We zijn vertrokken van drie universiteiten waar de mensen heel divers waren en bijgevolg waren hun belangen ook heel divers. Nu zien we dat we toch een groep vormen waarin we elkaar perfect aanvullen.

 

Kan je dat ook zeggen over jullie samenwerking met de Studentenraad?

Hellinckx Als je kijkt naar de vertegenwoordiging daar en de mensen die bij ons zitten, kom je heel vaak dezelfde namen en gezichten tegen, omdat de studenten bij Unifac en ASK-Stuwer gewoon heel gemotiveerde mensen zijn. We komen van een heel moeilijke situatie, maar nu zijn er veel minder strubbelingen.

 

Democratisch deficit?

VUAS organiseert ook de verkiezingen van alle studentenvertegenwoordigers. Die zijn dit jaar niet zonder problemen verlopen.

Anthonissen De vorige jaren gebeurde dit altijd op het einde van het academiejaar. Dat betekende dat eerstejaars onmogelijk hieraan konden deelnemen. Daarom hebben we de verkiezingen verplaatst, zodat eerstejaars ook de kans krijgen om zich kandidaat te stellen. Er zit al zeker één eerstejaars in de nieuwe Studentenraad dit jaar. Het vroege tijdstip maakt de organisatie wel wat moeilijker. Voor volgend jaar zijn we dan ook een draaiboek aan het maken, zodat er een beter overzicht is. Daarnaast werken we nog niet zo lang met Blackboard, en dat is wel een hele overgang van briefjes waarop je een naam aankruist. Het zijn skills die we moeten ontwikkelen.

Hellinckx Voor de buitencampussen was werken met Blackboard iets makkelijker, omdat wij met exacte wetenschappers zitten, waaronder een aantal informatici. Voor mensen van Unifac is dat echter niet te onderschatten. We gaan met de universiteit overleggen, zodat dit volgend jaar vlotter kan verlopen.

 

Zowel bij Unifac als bij ASK-Stuwer worden uitsluitend de voorzitters verkozen door de studenten. Er wordt één kandidaat vanuit de club naar voren geschoven waar studenten voor of tegen kunnen stemmen. Is er geen sprake van een democratisch deficit?

Hellinckx Wij werken met interne verkiezingen. Dat is traditioneel zo gegroeid. Voor de Studentenraad hebben vijf of zes mensen vanuit ASK-Stuwer zich verkiesbaar gesteld. Daar kan kritiek op komen, maar toch merk je dat wij wel gedragen worden door de mensen die wij vertegenwoordigen. Op onze kringraden, bijvoorbeeld, kan elke club ten allen tijde zeggen dat de voorzitter van ASK-Stuwer daar niet moet zitten.

Anthonissen Ik val Peter volledig bij. Onze voorzittersverkiezing is vrij streng: de kandidaat wordt aan een kruisverhoor onderworpen dat niet min is. Om voorzitter van Unifac of ASK-Stuwer te worden, heb je ervaring nodig en moet je ploeg achter je staan. Er zijn zoveel kleine dingen die moeten gebeuren dat het echt heel veel werk is. Je moet als een team draaien.

 

Info studentenvertegenwoordiging

De Studentenraad

Opgericht in 2004, na de publicatie van het participatiedecreet, dat elke universiteit en hogeschool verplichtte om een studentenraad in te richten en effectief verkiezingen te houden. Bestaat sinds vorig jaar uit 23 personen:

  • 3 studenten die in de Raad van Bestuur zetelen (tweejarig mandaat)
  • 7 vertegenwoordigers uit de 7 verschillende faculteiten. Elk van deze vertegenwoordigers wordt rechtstreeks gekozen vanuit zijn/haar faculteit.
  • 7 vertegenwoordigers uit de Onderwijsraad
  • 1 gecoöpteerd vertegenwoordiger uit de Sociale Raad (een lid van VUAS)
  • 5 vrij verkozen studenten

 

De Studentenraad is een adviesorgaan rond alle studentgerelateerde zaken aan de universiteit. Vanuit de Studentenraad worden studentenvertegenwoordigers afgevaardigd naar de Raad van Bestuur en de Sociale Raad. Op Blackboard vind je onder 'Organisaties' ook 'Studentenraad UA', waar alle informatie over de Studentenraad, inclusief alle verslagen van de vorige jaren, verzameld is.

 

Verenigde UA-Studenten (VUAS)

Erkend door de universiteit als overkoepelende vereniging van de studentenclubs. “VUAS is het enige aanspreekpunt van de UA en is het aanspreekpunt voor de UA”, dixit hun website. VUAS organiseert ook de verkiezingen. Samengesteld uit leden van Unifac en ASK-Stuwer.
Check voor meer informatie www.vuas.be

 

De rest?

In onder meer de faculteitsraden en onderwijscommissies zitten eveneens verkozen studentenvertegenwoordigers; hun aantal is afhankelijk van de raad of commissie.

 

Een reactie op dit artikel leest u hier.