dan toch een hoopvolle toekomst?

close-up

17/05/2022
🖋: 

Het sciencefictiongenre wordt gedomineerd door pessimistische toekomstvisies. Twee recente voorbeelden zijn Don’t look up, waarin de mensheid niet correct kan reageren op een inkomende allesvernietigende komeet, en Black Mirror, waarvan elke aflevering ingaat op een dystopisch vooruitzicht. Het is simpel, als we films en series zouden geloven dan kunnen we maar beter stoppen met ons voortplanten. After Yang daarentegen verkiest een hoopvoller toekomstbeeld en wisselt het naderende onheil in voor een meer gegronde, hartverwarmende boodschap.

De premisse van de film is eenvoudig: de android genaamd Yang, die als leerkracht wordt ingezet bij een familie, stopt plotseling met functioneren. Daardoor begint de vader (vertolkt door Colin Farrell) aan een zoektocht naar een oplossing om de reeds verouderde android te herstellen. Via androids onderzoeken wat het betekent om mens te zijn, is nog nooit op zo’n kleinschalige en diepgaande manier uitgevoerd. Zo wordt het perspectief van Yang op een aangrijpende manier vertoond via de herinneringen die hij heeft opgenomen. Verder speelt ecologie een belangrijke bijrol in de thematiek en filosofie van de film: de enige vorm van langeafstandstransport is het gebruik van een soort elektrisch voertuig en er worden natuurlijke elementen zoals de tuin vaak mee in beeld gebracht. Sociale en ecologische harmonie zijn dus allesbepalend in deze uitbeelding van onze toekomst. Dat scenario staat in sterk contrast met het huidige sciencefictionlandschap. Mad Max: Fury Road en The Book of Eli bijvoorbeeld tonen een verdorven aarde waarop het survival of the fittest-principe ad extremum geldt.

Ook al staan er maar twee films op zijn palmares, toch heeft Kogonada al een unieke visuele en inhoudelijke stijl kunnen ontwikkelen. After Yang is allesbehalve een dystopische en donkere sciencefictionfilm. Er straalt zodanig veel zonlicht in quasi elk frame dat je de warmte bijna kan voelen. Anders dan in Blade Runner kunnen mensen wel harmonieus samenleven met androids. Een kritische kanttekening die gemaakt kan worden, is dat de androids wel enkel bestaan om mensen te dienen. Ze genieten een bepaalde vrijheid, maar kunnen niet ontsnappen aan hun plichten. Nog opvallender is dat mensen klaarblijkelijk ook onderling harmonieuzer samenleven, wat blijkt uit de centrale protagonisten die deel uitmaken van een onorthodoxe multiraciale familie. De film straalt rust uit door haar kalmerende architectuur, zacht kleurenpalet en soepele montage. Zo wordt de thematiek van vrede en harmonie verder versterkt. Deze visuele stijl was ook al herkenbaar in Kogonada’s eerste film, Columbus. Hij is een meester in het kalmeren van zijn publiek. Een techniek die hij veel gebruikt, voor dat doeleinde, is het opstellen van een frame binnen een frame. Op die manier wordt iets in de scene gebruikt om het gewenste beeld te kaderen, wat een gevoel van orde en rust opwekt.

Het feit dat de meerderheid van de sciencefictionfilms dystopisch is, is gemakkelijk te verklaren door de huidige pessimistische tijdsgeest. Daarom zijn films zoals After Yang uitermate belangrijk om ons geloof in een betere toekomst te herstellen. Om te tonen dat het wel degelijk beter kan. Los van die boodschap is After Yang een visueel indrukwekkende film waarin je je vanaf het begin volledig kan verliezen. Het is wellicht een film die onder de radar van vele mensen is gebleven, maar absoluut de moeite waard om te bekijken en te bediscussiëren.