de gedempte echo van de jongeren: EU-editie

beste jury, beste publiek en beste opponenten: de volgende stap

18/01/2021

In een wereld vol protesten, sociale-mediagekibbel en dronken discussies op café ging ik op zoek naar een oase van samenspraak. Ik werd niet teleurgesteld. De voorbije weken nam ik jullie mee doorheen mijn zoektocht naar een objectief beeld van Debate Your Issue, DYI. Vandaag bevat de kern een andere boodschap. Wat is nu het nut van dit project? En is er überhaupt een probleem? Is DYI de oplossing?

November, 2020. Mijn wekelijks lichtpuntje in een wereld vol met vergaderingen, groepswerken en online lessen is de debattraining op zaterdag. Toch blijft er een onaangenaam gevoel mij achtervolgen. In een verre uithoek in het labyrint der mijn gedachten bevindt zich een kluwen van twijfels. In een stijl geheel oneigen aan een toekomstig handelsingenieur besluit ik de filosofische toer op te gaan. Voor ik mij op zulk verraderlijk pad kan begeven, moet ik mij allereerst wapenen met een definitie. Waar staat dat project nu voor? 

Op de website vond ik een uitgebreide definitie. DYI wil jongeren helpen om kritische burgers te worden die hun mening onderbouwd en respectvol kunnen brengen. Zal DYI dat wel kunnen bereiken? Het aantal deelnemers ligt rond de driehonderd, een klein deel ten opzichte van alle Europese jongeren. Ook heb ik vragen bij de aanpak. Een debat is gestructureerd en competitief; zet die ervaring ons wel degelijk aan om op een gelijkaardige manier in het dagelijkse leven te communiceren? Ik merk wel dat de organisatoren van DYI hun feiten goed onderzocht hebben. Zo geven ze aan dat, ongeacht het land, de Europese jongeren weinig vertrouwen hebben in de media en de overheid. Daarin kan ik me zeker vinden. DYI besteedt er zeker wat tijd aan in de trainingen, merkte ik. Nu begrijp ik veel beter waarom de workshops gaan over zaken zoals democratie of fake news. Wat ze ook aangeven, is dat het percentage jongeren dat gaat stemmen het laagste is over alle leeftijdscategorieën. Leuk om te weten, maar ik vraag mij af wat zij daar exact mee willen doen. Willen ze ons aanmoedigen om te stemmen door ons beter te informeren? Of ons het gevoel geven dat onze stem ertoe doet? Heel duidelijk wordt dat niet.

Ten slotte verdiep ik me graag in de exacte uitvoering van het project. De vaardigheden die ze ons aanleren zijn interessant; zo heeft je mening respectvol, zelfzeker en onderbouwd uiten zeker haar waarde. Maar is dat genoeg om de doelen die zij opstellen te bereiken? En hebben jongeren niet al een stem? Ik heb dikwijls eerder het gevoel dat wij simpelweg niet gehoord worden. Velen van ons hebben al een sterke onderbouwde mening die wij ook durven uiten en toch: dat blijkt niet genoeg. Mijn innerlijke pessimist nam de overmacht. Al sloot dit project nog zo aan bij mijn normen en waarden, het was moeilijk te geloven dat DYI het voor elkaar zou krijgen. Tot ik besloot om mijn analytische ik terug boven te halen. Het besef kwam binnen dat de bovenstaande bedenkingen DYI niet noodzakelijk in de weg staan. Elke grote verandering heeft tijd nodig en DYI is simpelweg een stap in de juiste richting. Elke jongere die wordt bereikt is een overwinning. En hopelijk spreiden deze ideeën zich net zo goed als COVID.