de zij-kant van de weg

de vooroordelen over liften als meisje

18/09/2017

"Als meisje? Alleen?" Telkens opnieuw is het de eerste vraag die ik te horen krijg wanneer ik wil vertellen over mijn avonturen tijdens het liften. Zoveel vooroordelen zitten subtiel in drie kleine woordjes gepropt. Aan het in geuren en kleuren beschrijven van de prachtige landschappen die we onderweg passeerden, kom ik dan meestal niet meer toe. Want iedereen blijkt wel een uitgesproken mening te hebben over het onderwerp: dat het te gevaarlijk zou zijn voor het zwakkere geslacht, dat er zoveel creeps zouden rondlopen, dat je “maar nooit weet wie je tegenkomt”. Waar komen echter al die vooroordelen eigenlijk vandaan?  

ervaringen van een liftend meisje

Het is wel zo: als je je mannetje wil staan, komen er al snel vooroordelen de kop op steken. 'Bezorgdheid' wordt het dan minimaliserend genoemd door ouders die niet willen dat hun kleine meisje iets overkomt of vrienden die te veel lugubere films hebben gekeken. Of door mijn chauffeurs zelf, die me soms net niet uitscholden dat ik 'zoiets roekeloos' deed als 'jong en onschuldig meisje'. Maar is het niet eerder een irrationele angst? Ondanks mijn zogenaamd zwakkere geslacht heb ik me immers nooit echt bang gevoeld tijdens het liften. Dat er zoveel horrorverhalen de ronde gaan over liften, verkrachtingen en ontvoeringen, daarvan was ik me uiteraard wel bewust. Mijn voornaamste drijfveren waren echter gewoon het kosteloos kunnen reizen, en stiekem natuurlijk ook de onverwachte avonturen die me te wachten zouden staan. Door de vooroordelen wilde ik me simpelweg niet laten beïnvloeden.

Dat was echter makkelijker gezegd dan gedaan. Ik herinner me nog hoe ik op een van mijn eerste liftreizen, een nachtelijke tocht door de Zwitserse Alpen in de auto van twee jonge Kosovaren, de volgende onschuldige vraag kreeg van mijn chauffeur: “Heeft er dan nog nooit iemand je om seks gevraagd toen je aan het liften was?” Ik schudde ietwat verbaasd mijn hoofd, deels omdat ik niet wilde toegeven dat ik toen nog niet veel ervaring had met liften, deels misschien uit naïviteit. Wist ik veel hoe vaak die vraag later nog zou terugkomen – onder andere van de bovengenoemde chauffeur zelf.
 

waar rook is ...

Om een klein overzichtje te geven: intussen heb ik een ruime 3000 kilometer gelifte afstand op mijn teller staan  waarvan een tiental verschillende auto’s en slechts twee vrouwelijke chauffeurs. Toeval misschien, maar wel opvallend. De meerderheid van mijn reisgezellen waren mannen tussen de 30 en 50 jaar oud  die verre verplaatsingen moesten doen voor hun werk en wel wat gezelschap konden gebruiken om de afstand te overbruggen. Puur om een babbeltje te kunnen doen dus, misschien doorspekt met een vleugje vaderlijke bezorgdheid – maar meer ook niet.

Een niet zo kleine minderheid leek jammer genoeg wel degelijk iets meer in gedachten te hebben. Van een subtiele hand naar mijn knie tot de heel erg directe vraag “You wanna fuck?”, het is allemaal wel eens de revue gepasseerd. Ook de vermelding waard: de oude Italiaan die in gebrekkig Engels en na wat moeite toch de parel van een zin “You want sexy?” geformuleerd kreeg. Denigrerend was het zeker, dat wel, maar om eerlijk te zijn werd ik er allesbehalve bang van. Telkens opnieuw merkte ik dat het eerder dat hardnekkige vooroordeel was. Dat het idee van 'meisjes alleen op pad zijn een makkelijk slachtoffer', de vraag ergens in hun achterhoofd deed opkomen, maar dat ze nooit van plan waren er effectief iets mee te doen. Ieder van hen liet me na mijn beleefde “Nee, bedankt” even beleefd uitstappen op de plek waar ik moest zijn. Als ik op hun aanbod was ingegaan, was dit voor hen waarschijnlijk een grotere verrassing geweest.
 

de statistieken

Laten we er dus maar even de cijfers bijhalen. Hele pagina’s op Hitchwiki en de rest van het wereldwijde web puilen uit van de tips specifiek voor vrouwen, maar er blijken maar weinig wetenschappelijk onderbouwde studies te bestaan omtrent de gevaren bij liften. De statistieken die er wel te vinden zijn, zeggen echter allemaal hetzelfde. Of om even kort en krachtig wat onderzoek van de CIA uit 2009 te citeren: de gevaren tijdens het liften zijn “considerably less than we have been told”. In dit onderzoek werden gedurende zes maanden alle misdaden en ongelukken op en rond de openbare weg in Californië gevolgd met heel wat verrassende resultaten.

Lifters waren betrokken in minder dan 1% van alle misdaden en ongevallen die er tijdens die periode plaatsvonden, waarvan ontvoering en verkrachting een verwaarloosbaar klein deel uitmaakten. Ook verrassend is dat, hoewel mannen over het algemeen vaker werden overvallen en vrouwen vaker slachtoffer waren van verkrachting, mannen en vrouwen evenveel kans hadden om slachtoffer te zijn van een misdaad. De kans op verkrachting of moord bedroeg bovendien slechts een luttele 0,0000089%, wat ook wel weer meevalt. Om een vergelijking te maken: er is drie keer meer kans om om te komen in een auto-ongeluk, dan om betrokken te raken bij een misdaad tijdens het liften. Om opnieuw te citeren: er is zelfs “meer kans om te sterven door per ongeluk te vallen, dan door te liften”.

Ik heb er alleszins wel heel wat van bijgeleerd. Vrouwonvriendelijk gedrag blijkt helaas nog steeds een probleem in onze tijd, en dat is misschien al een discussie op zich. Dat alleen liften als meisje gevaarlijk zou zijn, is dan weer een heel ander verhaal. De statistieken spreken dit gelukkig tegen, en mijn eigen ervaringen ook. Die vieze hand op mijn knie weegt absoluut niet op tegen alle interessante ontmoetingen, hilarische gesprekken en prachtige landschappen die ik onderweg al heb mogen ontdekken. Voorzichtig zijn moet je altijd, dat spreekt voor zich, maar laat je mensbeeld niet veranderen door één klein hardnekkig vooroordeel. Hou je van spannende avonturen, goedkoop reizen of interessante ontmoetingen, laat deze onwaarschijnlijke gevaren je dan zeker niet tegenhouden! Ook niet als meisje alleen.