KAMPEREN VOOR DE VREDE: EEN TERUGBLIK

uantwerpen

20/05/2025

Het viel dwars op dat de studenten achter UAntwerp for Palestine vandaag minder zichtbaar zijn op de campus, hoewel hun engagement nog steeds voelbaar is – vooral online. Wij vroegen ons af: hoe kijken zij nu, een jaar later, terug op de bezetting van de Agora? Wat vinden ze van de huidige situatie in Gaza? En hoe ervaren ze het beleid van de nieuwe rector? dwars sprak met twee leden van de organisatie over hun ervaringen en hun visie.

Het is inmiddels een jaar geleden dat UAntwerp for Palestine de Agora van de Stadscampus bezette – een opvallend moment van studentenprotest op de campus. Het doel was duidelijk: aandacht vragen voor de situatie in Gaza en pleiten voor een academische boycot tegen Israël. Die boycot is er uiteindelijk niet gekomen, maar de actie liet bij velen een blijvende indruk achter.

Ondanks een kortstondige wapenstilstand afgelopen januari is het conflict tussen Israël en Hamas blijven escaleren. Israël blijft militair bruut optreden in de Gazastrook, waardoor duizenden Palestijnse burgers omkomen. De omstandigheden zijn bovendien aanzienlijk verslechterd door blokkades die de toevoer van humanitaire hulp belemmeren, wat bovenop al het geweld leidt tot grote hongersnood. Ondanks diplomatieke inspanningen blijft de genocide voortduren.

Voor Milan, student Sociologie aan UAntwerpen, kwam alles vrij spontaan op gang. “Ik ben daar heel random mee begonnen”, zegt hij over de eerste dagen, waarin Antwerpse studenten zich aansloten bij het bredere protest dat al bezig was aan verschillende andere universiteiten. Wat als een actie van een aantal dagen was bedoeld, groeide uit tot een bezetting van de Agora van langer dan een maand.

Voor een studente Taal- en letterkunde, die anoniem wil blijven, speelden haar sterke gevoelens over de situatie in Gaza een belangrijke rol in haar beslissing om mee te doen aan de bezetting. “Het Westen zegt telkens ‘het is heel erg’, maar uiteindelijk onderneemt het geen actie. Dat is iets waar ik wél een rol in kan spelen.”

De omstandigheden waren niet bepaald ideaal: weinig slaap, eindeloze gesprekken en overlegmomenten en tegelijkertijd nog proberen studeren voor de examens. “Het was een heel vermoeiende periode”, legt Milan uit. Toch geeft hij aan dat hij het opnieuw zou doen, moesten de omstandigheden erom vragen. Ondanks de vermoeidheid vond hij de bezetting een leerrijke periode waarin hij samen met andere studenten kon strijden voor een gemeenschappelijk doel.

Beide studenten spreken over gevoelens van solidariteit, die verder reikten dan alleen de studenten die de Agora bezetten. “We ontvingen heel veel steun, ook uit onverwachte hoek”, herinnert Milan zich. Naast geïnteresseerde medestudenten toonden ook professoren, docenten en externe organisaties hun steun.

Tegelijkertijd was het confronterend om te merken hoe traag en afhoudend Universiteit Antwerpen reageerde. “Je wordt van het kastje naar de muur gestuurd: van de rector naar de Ethische Commissie, naar weer iemand anders”, klinkt het bij de studente Taal- en letterkunde.

De organisatie zet nu vooral in op losse acties, vertellen de studenten, waardoor de zichtbaarheid op de campus is afgenomen. “We protesteerden eind maart tegen een toespraak van de extreemrechtse Nederlandse politicus Thierry Baudet op de Ossenmarkt en hielden actie aan het Havenhuis tegen het transport van wapens naar Israël via de Antwerpse haven”, licht Milan toe. Ook organiseren ze elke dinsdag een ‘blokupation’, waarbij ze samen studeren in de Agora en zo hun steun aan Palestina tonen. Daarnaast werken ze samen met andere universiteiten om hun eisen door te voeren.

Die eisen zijn sinds vorig jaar niet veranderd: ze willen nog steeds een academische boycot verkrijgen en pleiten voor proactieve transparantie over de relaties met Israëlitische instituten. Verder hopen ze op een duidelijk en officieel statement van UAntwerpen waarin ze de genocide veroordeelt en dat de richtlijnen van de Boycot, Divestment and Sanctions (BDS) Movement gevolgd worden. Ten slotte vragen ze steun voor Palestijnse studenten en voor de heroprichting van universiteiten in Gaza.

Omdat de studenten van UAntwerp for Palestine het nu heel druk hebben, staat een bezetting zoals die van vorig jaar voorlopig niet op de planning, wat de taal- en letterkundestudente jammer vindt. We vroegen haar of ze ooit de moed verliest, wanneer ze voor de zoveelste keer merkt dat zowel UAntwerpen als de studenten zich er te passief tegenover opstellen. “Het heeft weinig zin om mensen een schuldgevoel aan te praten. Iedereen moet zelf door dat proces heen gaan om iets te willen doen voor een ander. Natuurlijk helpt het ook niet dat UAntwerpen zelf weinig actie onderneemt.”

Ten slotte bespraken we nog de positie van de nieuwe rector, Herwig Leirs. Daarbij gaf de studente aan dat Leirs actiever met hen in gesprek lijkt te gaan dan de vorige rector Herman Van Goethem en meer toenadering zoekt tot de organisatie. Desondanks blijven echte veranderingen uit.

Een jaar na de bezetting van de Agora zijn de studenten van UAntwerp for Palestine dus wel minder zichtbaar op de campus, maar hun engagement is niet verdwenen. Hun strijd voor gerechtigheid in Gaza is mee geëvolueerd met de verhardende realiteit ter plaatse en blijft zich uiten in kleinere, gerichte acties en een blijvende samenwerking met andere universiteiten. Ondanks de teleurstelling over het uitblijven van een academische boycot en de trage reactie van de universiteit, tonen de studenten een opmerkelijke vastberadenheid. Het is nu aan UAntwerpen en al haar studenten om zich af te vragen welke verantwoordelijkheid we dragen als universitaire gemeenschap.