DE SPORTBEHA

"Ik was overal een beetje goed in, maar nergens echt," zegt Janne. "Productontwikkeling is een beetje van alles, daarom past het zo goed." De opleiding voelt voor alle drie de studenten als architectuur voor producten en is heel breed: van een simpele drinkfles tot complete fietssystemen. Je leert ontwerpen, technologie, ergonomie en gebruikersgericht denken in één pakket. Soms werken ze aan minder glamoureuze opdrachten, "zoals dat composttoilet," lachen ze. Juist die mix toont hoe breed en creatief de richting is en daar vinden ze zichzelf wel in. Productontwikkeling gaat niet alleen over vormgeven, maar over het hele proces: van idee tot dienst, van product tot ervaring en zelfs contact met andere velden. Feiye geeft een voorbeeld: “Denk maar aan de Velo in Antwerpen: je ontwerpt niet alleen een fiets, maar moet ook denken aan het praktische, en ook aan de app...”
 

springsporten vragen om meer

Het idee van de sportbeha ontstond niet toevallig. Binnen het vak DesignWorks mochten de studenten een project kiezen, voorgesteld door het communicatiedepartement van de universiteit. “We vonden het gewoon heel interessant”, vertelt Janne. “Een sportbeha is een cruciaal onderdeel van je sportervaring.” Toch merkten ze dat er verrassend veel problemen zijn: slechte pasvormen, pijnpunten, te weinig ondersteuning. Ze focusten zich op springsporten en werkten samen met een volleybalploeg. Daar werd één ding meteen duidelijk: “Er mogen geen harde stukken in zitten, omdat zij duiken en springen en dat doet gewoon pijn.” Daarnaast worstelen veel sporters met het aan- en uittrekken van een sportbeha, vooral de klassieke overheadmodellen. “Maar we kijken ook naar de grotere maten”, vult Marte aan. Opvallend genoeg bestaat er nauwelijks onderzoek naar sportbeha’s. Er zou in 2010 een doctoraat gedaan zijn, maar veel meer vonden de studenten er ook niet over.
 

wat in het klaslokaal begint, eindigt in ontwerp

Wanneer ze vertellen welke vakken nu van pas komen, moeten ze niet lang nadenken. "Toegepast onderzoek, zeker". Interviews, enquêtes, data verzamelen, het sluit perfect aan bij hun project. Ook Prototyping en Materialenleer komen rechtstreeks terug in hun ontwerpwerk. Niet alles voelt even nuttig. "Marketing was niks voor mij, maar als je ooit een eigen bedrijf wil, is het wel handig," lacht Janne.
 

het veld in

Dankzij het contact met de volleybalploeg konden de studenten meteen de praktijk in. Ze stelden een enquête op en interviewden spelers tijdens een match. Die eerste data vormen nu de basis voor hun schetsen en prototypes. Ze weten dat het van de eerste keer geen perfect ontwerp zal worden – “trial-and-error hoort erbij” – maar hun doel is duidelijk: minstens één degelijk prototype testen binnen de korte looptijd van de opdracht. “Misschien kunnen anderen die er meer verstand van hebben daarop verder bouwen”, lacht Feiye. De interviews leverden vooral input van jongere sporters, dus ze willen nu ook andere vrouwen bereiken. “De huid wordt naarmate je ouder wordt elastischer en zal een andere manier van ondersteuning nodig hebben.” Gegevens verzamelen bleek gelukkig geen probleem. “Er was geen taboe. Volleyballers praten overal over, zeker als het door vrouwen en voor vrouwen onderzocht wordt.” Bij het ontwerpen kijken ze automatisch ook naar duurzaamheid – niet omdat het moet, maar omdat het in hun vingers zit. "Dat leer je doorheen de jaren." Tussen de testen ontdekten ze zelfs iets opvallends: een sportbeha verliest na ongeveer 25 wasbeurten al zijn rek. Misschien willen ze daar iets aan veranderen, al blijft dat voorlopig een zijspoor naast hun hoofdopdracht.
 

de roze bril

Wanneer het gesprek richting de toekomst gaat, moeten ze lachen. Feiye vertelt: “Als we nu afstuderen en alles loopt perfect – een roze bril en al – dan zouden we met vier meteen een bedrijf starten.” De ambitie is er, maar de realiteit volgt: funding, patenten ... Toch is het marktpotentieel heel helder en met sterke partners die al interesse tonen, voelt de toekomst minder veraf dan gedacht. Ondertussen werkt Janne ook intens aan haar masterproef die opnieuw op vrouwen is gericht: genderspecifieke bescherming binnen defensie. Ook hebben de studenten geleerd om disciplines te verbinden, van biologie tot product engineering. "Dat is eigenlijk onze kracht," besluiten ze. "We kunnen met iedereen praten, iedereen begrijpen. Ook wel “de paraplu blik”, aldus Feiye.

Wat begon als een project voor een vak van drie studiepunten groeit dus uit tot meer dan een ontwerp. Het is een oefening in onderzoek en creativiteit én een kleine stap in een grotere beweging richting vrouwgericht design.