MENTAAL WELZIJN MET STIP OP ÉÉN

mentaal welzijn

14/09/2023
🖋: 

Een eerste jaar in het hoger onderwijs is niet voor iedereen even vanzelfsprekend en dat kan soms voor problemen zorgen. Als het je allemaal even te veel wordt, is het niet meer dan normaal om hulp te zoeken. 

wat is het STIP?

Isabelle Vloeberghs, domeincoördinator van de dienst studieadvies en studentenbegeleiding, legt uit wat het studenteninformatiepunt (STIP) juist doet: “Het STIP is de toegangspoort tot de studentgerichte diensten. Je kan er terecht voor een afspraak bij een studiecoach, studentenpsycholoog of zorgcoördinator, een gesprek bij de sociale dienst of met vragen over sport, cultuur, komida, vervoer, levensbeschouwing, studentenparticipatie en de studentenorganisaties aan UAntwerpen. Alle studenten van UAntwerpen kunnen zowel op de Stadscampus als op Campus Drie Eiken een afspraak maken met een studentencoach of -psycholoog als ze problemen hebben met studeren of aanvoelen dat ze psychologische ondersteuning nodig hebben. De studentencoaches helpen je op weg met studiegerelateerde zaken zoals stress, faalangst en uitstelgedrag. Voor psychologische zorg bij problemen zoals depressieve gevoelens, angstproblematiek of een relatie die moeilijk loopt, zijn er de studentenpsychologen. Naast psychologische hulp is er ook nog de sociale dienst, die gericht is op financiële zaken zoals vragen over studietoelagen en andere financiële ondersteuning, op kot gaan, kindergeld, ziekteverzekering en studentenjobs. De dienst is er om te helpen wanneer studenten financieel kwetsbaar zijn. Die hulp kan de vorm hebben van een sociale toelage, maar ook een verminderd starttarief of een spreiding van de betaling van het studiegeld behoren tot de mogelijkheden.”

psychologische dienst

Isabelle weet me te vertellen dat de psychologische dienst elk jaar een groeiende toestroom van studenten ziet: “We zien dat er steeds meer vraag is naar psychologische hulp. Vooral na de coronaperiode hebben we een piek gekend die ondertussen al wel een beetje is afgevlakt, maar de vraag blijft toch nog groot. Dat is niet alleen bij ons zo, maar ook buiten de universiteit. Aan de ene kant denk ik dat het komt door de groeiende complexiteit van onze maatschappij en de verwachtingen die we van jonge mensen hebben, maar anderzijds komt het ook doordat de drempel om hulp te zoeken lager is geworden. Het taboe van de geestelijke gezondheidszorg is wat weggevallen, mede
 in de coronaperiode. Toch blijkt dat jongens en mannen het nog steeds moeilijk vinden om hulp te zoeken.”

Ik vraag haar hoe het STIP omgaat met dat probleem. Isabelle legt uit: “Onze werking is heel erg uitgebreid. Dat zie je ook aan ons personeelsbestand: toen ik hier 21 jaar geleden begon, waren we maar met een viertal mensen voor de hele universiteit. Ondertussen zijn we met bijna vier keer zo veel personeelsleden. We bieden sinds kort ook een groot aanbod workshops aan die goed beantwoorden aan de groeiende vraag naar ondersteuning. Zo hebben we bijvoorbeeld workshops rond faalangst, perfectionisme, uitstelgedrag en leren studeren. Daarnaast hebben we ook nog afstudeercoaching en praatgroepen voor studenten met autisme. We hebben dus een vrij uitgebreid aanbod.”

“De toevoeging van Psy-net, een groep therapeuten naar wie we studenten doorverwijzen die kampen met een complexere problematiek en daardoor langdurende therapie vereisen, helpt daarin mee. De studenten die verwezen worden, krijgen zo namelijk dezelde financiële steun als de studenten die een traject volgen bij onze studentenpsychologen. Waar we momenteel meer op inzetten, is preventie. Students for Students is een voorbeeld van zo’n preventief project dat we momenteel verder aan het uitwerken zijn. Een aanzienlijk deel van psychologische problemen komt voort uit sociale isolatie;  een meer ondersteunend sociaal netwerk kan vaak helpen om niet in een vicieuze cirkel te belanden.”

individuele begeleiding

Naast het bovengenoemde aanbod van workshops en peer support is er ook nog individuele begeleiding: “Tijdens het gratis intake­gesprek wordt uitgeplozen wat er juist spaak loopt en van daaruit wordt beslist of er een traject wordt opgestart – hetzij voor studiebegeleiding, hetzij voor psychologische begeleiding. Als er een traject voor studiebegeleiding wordt opgestart, blijft het traject gratis voor de student. Wordt er een traject opgestart voor psychologische begeleiding, betaalt de student vanaf de tweede afspraak 11 euro per sessie, al kan dat teruggedrongen worden tot 4 euro wanneer de student het financieel moeilijk heeft.”

De begeleiding zelf kan in heel wat verschillende richtingen gaan. De psychologen van het STIP zijn divers op vlak van specialisatie. “We hebben gedragstherapeuten, maar evengoed psychoanalytici en psychologen die aan Acceptance Commitment Therapy doen. Het gaat dan wel eerder over kortdurende begeleidingen van ongeveer een semester, al blijven we daar graag flexibel in.”

SOS: stress

Wanneer ik vraag naar tips die studenten met stress zelf kunnen toepassen, legt Isabelle uit: “Het is voor studenten belangrijk dat je je work-life­balance in het oog houdt. Het is daarbij essentieel om genoeg draagkracht te hebben voor de draaglast die je hebt. In onze begeleidingen maken we soms een weegschaal van enerzijds de dingen die je rust en energie geven en anderzijds de dingen die je belasten. Die twee zijn in het beste geval steeds in evenwicht. Als je merkt dat je draagkracht te klein wordt voor je draaglast, is het belangrijk om zaken te doen die jou rust of energie geven. Die balans is dikwijls de voedingsbodem voor faalangst en stress. Als de draaglast te hoog wordt, merken we dat de stress in het algemeen volgt en als dat te lang aansleept krijg je last van chronische stress met alle gevolgen van dien. Daarnaast is het belangrijk om stressmomenten af te wisselen met momenten van recuperatie. Dat is niet gemakkelijk voor studenten omdat je heel het jaar je lessen moet bijhouden en opdrachten moet maken. Toch ga je zulke momenten wel moeten inplannen om bijvoorbeeld te recupereren om jezelf wat rustpunten te gunnen.”

SOS: faalangst

Tips voor studenten die faalangst ervaren, zijn wat moeilijker, vertelt Isabelle. “Bij faalangst kijken we vooral naar de mechanismen daarachter. Wat heeft de faalangst veroorzaakt en wat houdt hem in stand? Hoe wordt er in het gezin van de student gekeken naar falen? Kortom, hoe zit de faalangst in elkaar. Op al die vlakken gaan we proberen om zaken te veranderen. Dat begint bij relaxatietechnieken of mindfulnessoefeningen. We kijken daarbij ook naar de verwachtingen van de student omdat we zien dat studenten met faalangst zichzelf vaak onrealistische verwachtingen opleggen. Het is belangrijk om die hoge verwachtingen om te zetten in helpende gedachten. Als laatste is het belangrijk om naar de studiemethode te kijken, bijvoorbeeld door samen met de student een planning te maken. Bij faalangstige studenten die eerder weglopen van hun werk, de zogenaamd passief faalangstigen, is het belangrijk om echt in te plannen wanneer je actief gaat studeren. Bij actief faalangstige studenten die keihard werken om toch maar geen fouten te maken, gaan we in de planning zoeken naar genoeg pauzemomenten. Qua studiemethode hebben sommige faalangstige studenten bijvoorbeeld de neiging om al hun nota’s over te schrijven. Daar gaan we dan zoeken naar efficiëntere methodes.”

Hopelijk is jouw tijd aan onze universiteit alles wat je ervan gehoopt had en nog meer, maar weet dat het volledig oké is als dat (even) niet het geval is. Als je dus hulp nodig hebt, twijfel niet om die te zoeken via welke weg dan ook en weet dat je altijd kan aankloppen bij het STIP.