STUDENTEN KRIJGEN UITLEG

Laurens opent de avond luchtig: hoe blikt rector Herwig Leirs terug op het academiejaar? Leirs vertelt vooral kleine brandjes te hebben geblust, met weinig ruimte voor nieuw beleid. Wel is hij trots op de samenwerking met de vicerectoren, die achter in de zaal zitten.

onderwijs en underwijs

Vicerector Onderwijs Chris Van Ginneken treedt aan en neemt plaats op de hippe designbank. Laurens: “Een belangrijke ontwikkeling binnen de faculteiten FBD en FGGW is de stijging van de studentenaantallen. Hoe blijft de onderwijskwaliteit behouden?” Van Ginneken noemt bestaande kwaliteitsmechanismen, zoals studentenbevragingen, en wijst op de trage groei van personeel ten opzichte van studenten. “We moeten veerkracht inbouwen.” Leirs vult aan: “Zolang de Vlaamse overheid haar beloften niet nakomt, botsen we op grenzen.” Hij doelt daarmee – net als tijdens het vorige Studentenoverlegcomité – op de achtergebleven financiering van de Vlaamse universiteiten.

Hierna volgt de vraag of er een minimumniveau Engels geldt voor docenten. Een student ervaart kennelijk weinig talig talent bij zijn lesgevers. Van Ginneken vertelt over het verplichte C1-niveau voordat een lesgever in het Engels les mag geven. De aanwezige studenten, waaronder ikzelf, denken vertwijfeld aan hun eigen lessen in steenkolenengels – ‘Is dat dan C1?’ Deze vertwijfeling duurt gelukkig niet lang: na een bijvraag uit het publiek voegt Van Ginneken toe: “Dit geldt niet voor gastprofessoren.”

trauma en psycholoog

Hilde Janssens, hoofd Studieadvies en Studentenbegeleiding, krijgt een gevoelige vraag van een student: hoe gaat het STIP om met studenten die te maken krijgen met racisme of trauma’s? Volgens de student krijgen zij soms ongepaste adviezen als “maak een studieplanning”. Janssens neemt de kritiek serieus: “Dit is heel erg en zeker niet de bedoeling. Onze studentenpsychologen zijn degelijk opgeleid. Vorige maand organiseerden we nog een extra training over trauma, omdat we merken dat er steeds meer studenten uit oorlogssituaties komen en heel specifieke vragen hebben. Maar we kunnen niet voor elke situatie een specialist in huis halen. Daarom werken we met de Sociale Kaart voor externe doorverwijzingen.” Ze reageert begripvol en betrokken. Ze lijkt zelf wel een psycholoog, denk ik. Een snelle LinkedIn-check geeft me gelijk.

oorlog en advies

De volgende vraag gaat over het al dan niet samenwerken met de militaire sector. De rector: “We gaan samenwerkingen niet verbieden. Elk project waar risico’s bestaan, wordt voorgelegd aan de Ethische Commissie. Veel onderzoeksprojecten zijn zuiver civiel, maar er zijn toch militaire toepassingen mogelijk, denk aan GPS-systemen of beeldschermen. Er zijn ook onderzoeken die sterk militair gericht zijn. Is het bijvoorbeeld ethisch verantwoord om mee te werken aan de ontwikkeling van kogelvrije vesten? Dat is defensief, maar tegelijkertijd worden die vesten ook offensief gebruikt.”

De zaal spitst de oren bij een vraag over samenwerkingen met Israëlische universiteiten, in het licht van mensenrechtenschendingen. Vorig jaar gaf de Ethische Commissie een negatief advies over een samenwerking, dat later in beroep positief werd. De vraagsteller vraagt zich af: “Wordt er vandaag opnieuw nagedacht over het beëindigen van deze samenwerkingen?” Leirs legt uit: “We starten geen nieuwe projecten op, tenzij in uitzonderlijke gevallen, afhankelijk van de aard en met welke universiteit. Dat wordt net als alle lopende projecten beoordeeld door de Ethische Commissie. Voor een aantal is momenteel een negatief advies uitgegeven, omdat er bijvoorbeeld in het project een partner staat waarvan de Ethische Commissie denkt dat het beter is om een andere te zoeken. De negatief beoordeelde projecten kunnen na aanpassingen heroverwogen worden door de Ethische Commissie. Als het advies negatief blijft, dan volgt een beslissing over het beleid door het Bestuurscollege. Ons standpunt blijft ten opzichte van vorig jaar gelijk: we zijn geen voorstander van een algehele boycot.” Kort samengevat: Ethische Commissie – met allemaal ethici – adviseert (niet-bindend) en het Bestuurscollege – zonder allemaal ethici – beslist (wel-bindend).

broodje en duurzaamheid

Ook duurzaamheid blijft een actueel thema. Een student vraagt “De komidamenu’s zijn gericht op duurzaamheid. Geldt dat ook voor de bedrijven waar jullie inkopen doen?” De aanwezige komidamedewerker: “We proberen zo veel mogelijk lokaal te kopen en met zo min mogelijk transport. Op de offertes bij de aanbesteding van de leveranciers staat sowieso een stuk over duurzaamheid. Meer informatie over specifieke leveranciers qua duurzaamheid is niet weergegeven op onze website, maar je vindt er wel andere zaken rond duurzaamheid.” Een kritische lezer denkt na het lezen van dit antwoord hetzelfde als de rest van de zaal. Ik ga het daarom niet eens benoemen.

reflectie en receptie

Het ‘overleg’ van het Studentenoverlegcomité komt neer op een top-downcommunicatie waarin, uitzonderingen daargelaten, bevoogdend uitgelegd wordt waarom het gevoerde beleid juist is. De vragen uit het publiek worden beantwoord, maar zin in dialoog lijkt te ontbreken. Bij de receptie bleef ik daarentegen niet op mijn honger zitten: de desserts waren uitmuntend, waarvoor dank.