Oosterwel en wee

Word Wapperkenner in vijf pagina’s
04/10/2008

Kuchende kindertjes, denderende vrachtwagens door wat ooit uw achtertuin was en elke ochtend een welriekend gordijn van uitlaatgassen: ziehier wat u te wachten staat als u in Deurne, Merksem of Luchtbal woont. Dat is althans de bewering van de criticasters van het viaduct dat de Vlaamse overheid binnenkort vlak aan deze wijken wil neerpoten.

Iedereen die in Antwerpen woont, heeft ongetwijfeld al aan den lijve ondervonden wat een verkeersinfarct is. Files, ongevallen en overbevolkte wegen bezorgden al menig Antwerps weggebruiker grijze haren. Dat had de Vlaamse overheid ook in het snotje en daarom presenteerde ze in 2000 het Masterplan Mobiliteit Antwerpen, dat de verkeersveiligheid, mobiliteit en leefbaarheid in en rond deze stad moet verbeteren. Voor de realisatie van dat Masterplan richtte de Vlaamse Regering de Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel (kortweg BAM) op.

 

Eén van de belangrijkste onderdelen van het Masterplan is de zogenaamde Oosterweelverbinding, het langverwachte sluitstuk van de Antwerpse Ring. De kers op de taart wordt de bouw van een gigantisch viaduct over het Eilandje, dat zal reiken van het kerkje van het verdwenen polderdorp Oosterweel tot aan het viaduct van Merksem, en vanwege haar fabelachtige lengte van bijna twee kilometer het koosnaampje ‘Lange Wapper’ meekreeg. Al in 2000 kregen deze plannen groen licht van de overheid en werd BAM belast met de concrete uitwerking ervan.

 

De Lange Wapper deed haar reputatie van Antwerpse kwelduivel alle eer aan en oogstte al vanaf het prille begin vanuit verschillende hoeken fel protest. De overhaaste besluitvorming en het gebrek aan inspraak werden daarbij gehekeld. De brug zal vlak naast en soms zelfs pal boven scholen, woonwijken en nu nog rustige restaurantterrassen komen te liggen en het weinige idyllische groen dat deze stad nog rest zal op de schop moeten. Ook een revalidatiecentrum en een gehandicapteninstituut met maar liefst 900 leerlingen behoren tot de slachtoffers. In 2005 stelde het bewonerscollectief stRaten-generaal daarom een alternatief plan voor de sluiting van de Ring voor, dat tegemoet komt aan deze verzuchtingen.

 

Omdat een goed geïnformeerde burger er twee waard is, zet dwars voor u de belangrijkste kenmerken van beide tracés op een rijtje, alvorens de pleitbezorgers ervan aan het woord te laten.

 

Maak kennis met de plannen van BAM en stRaten-generaal

BAM stRaten-generaal

BAM: de Oosterweelverbinding

De Oosterweelverbinding sluit de Ring van Antwerpen met een toltunnel die Linker- en Rechteroever met elkaar verbindt. Het tracé wordt vervolledigd met een dubbeldeksbrug, de Lange Wapper, die ten noorden van het Eilandje over de Royerssluis en het Straatsburgdok loopt, en ten slotte aansluit op het reeds bestaande viaduct van Merksem.

stRaten-generaal: een alternatief tracé

stRaten-generaal wil de Ring sluiten met een tunnelcomplex in het havengebied, verder noordwaarts dan het BAM-tracé, en dus ver van de stadskern. Het tunnelcomplex zal bestaan uit een zuidelijke Oosterweeltunnel (zoals het BAM-tracé) en een noordelijke Wilmarsdonktunnel, met elkaar verbonden door een bovengrondse open sleuf in de haven.

Kennedytunnel gesloten voor vrachtverkeer – tol op de Lange Wapper

De Kennedytunnel is onveilig door de steile hellingen, in- en uitritten vlak voor en vlak na de tunnel en de grote verkeersdrukte. Bij 60% van de ongevallen zijn bovendien vrachtwagens betrokken. Daarom wordt de tunnel voor vrachtverkeer gesloten. Vrachtwagens zullen dus de Oosterweelverbinding moeten nemen om op die manier het zuidelijk deel van de Antwerpse Ring te ontlasten. Personenwagens en vrachtwagens moeten tol betalen op de Oosterweelverbinding.

Kennedytunnel open voor vrachtverkeer – tol voor vrachtwagens

Op het BAM-tracé zullen vrachtwagens vanuit Brussel, Luik, Eindhoven, Boom en Hasselt niet meer via de Kennedytunnel mogen rijden en moeten omrijden langs het Sportpaleis, om dan de Lange Wapper op te kunnen. In de spits zullen er daardoor aan het Sportpaleis zo'n 3 900 vrachtwagens per uur passeren, 40% meer dan nu, zo becijferde BAM. De verkeersdrukte wordt volgens stRaten-generaal dus niet beter verspreid. Op het stRaten-generaaltracé blijft de Kennedytunnel open voor vrachtwagens. Die betalen zowel voor de Kennedytunnel als voor de haventunnel, en zullen dus opteren voor de kortste weg naar hun bestemming. Auto’s betalen nergens tol, en zullen eveneens de kortste route kiezen. Zo worden verkeersstromen verspreid over de Ring en wordt het zuidelijke deel ontlast. Tegelijk neemt het vrachtverkeer in Deurne af ten opzichte van de huidige situatie.

Het Sint-Annabos: slibstort en later nieuw bos

Bij de aanleg van de Oosterweelverbinding wordt het Sint-Annabos gekapt om plaats te ruimen voor een bouwwerf. Die zal dienen als stortplaats voor het slib dat afgegraven moet worden om de tunnelkoker af te kunnen zinken in de Scheldebedding. Dat vervuilde slib moet zeven jaar drogen. BAM verzekert dat er nadien een “fris, nieuw en gezond bos” aangeplant wordt, dat terug kan fungeren als recreatiedomein, en deel uit zal maken van het Park Linkeroever. 

Het Sint-Annabos: bos blijft

StRaten-generaal voorziet net zoals BAM de bouw van een Oosterweeltunnel onder de Schelde. Ze willen daarvoor echter een andere techniek gebruiken: de tunnel wordt geboord, in plaats van hem van bovenaf af te zinken. Er hoeft daarbij geen slib te worden afgegraven en het Sint-Annabos kan dan ook blijven staan.

Het Noordkasteel: bos verdwijnt, vijver blijft

Tegenover het Sint-Annabos, op de rechteroever, bevindt zich het Noordkasteel, vlak bij het Eilandje. BAM voorziet dat op die plaats de Oosterweeltunnel overgaat in een viaduct. Het bos dat er nu nog staat, verdwijnt; de vijver blijft wel.

Het Noordkasteel: bos en vijver blijven

De Oosterweeltunnel loopt onder het Noordkasteel door, en komt pas verder noordwaarts in de haven boven de grond. Het Noordkasteel hoeft dus niet te wijken: er wordt onderdoor geboord.

Geluidsschermen en dijken tegen geluidsoverlast

BAM wil geluidsoverlast beperken met geluidsschermen op Rechteroever en hoge bermen en groen op Linkeroever.

Geen geluidshinder door ligging

Een tunnel door de haven veroorzaakt geen geluidsoverlast: er zijn geen woonwijken in de onmiddellijke omgeving.

Kostprijs

Bij de laatste berekening van minister Dirk Van Mechelen en BAM werd geschat dat de realisatieprijs van de Oosterweelverbinding 2,54 miljard euro zal bedragen.

Kostprijs

De realisatiekosten van de tunnel worden door stRaten-generaal geschat op 1,55 miljard euro, een miljard euro goedkoper dan het BAM-tracé.

 

De informatie voor onze vergelijking is terug te vinden op www.bamnv.be en www.stratengeneraal.be

 

 

zie ook: Welles! Nietes!, Vrachtverkeer door volkstuintjes en Omdat ‘t Stad écht van iedereen is