![[DE ACADEMISCHE OPENING SAMENGEVAT] (© [Jelle Jansegers] | dwars)](/sites/default/files/CopyrightJelleJansegers_2509202511-42-12__Academischeopening2025Z81_7019.jpg)
In al uw titels en hoedanigheden heet ik u welkom bij de opening van het academiejaar in artikelvorm, speciaal voor iedereen die er al dan niet was of door de gratis drank op de feestelijke receptie niet meer weet of die er al dan niet was. dwars praat je bij over de academische opening georganiseerd door AUHA, de Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen.
Nieuw dit jaar is de ‘stoet der togati’. Allerlei belangrijke mensen van onze universiteit en de partnerinstellingen (lees: de hogescholen) lopen van Bourla naar de Stadsschouwburg om zo “de verankering van het hoger onderwijs in de stad Antwerpen te benadrukken.” Voorop loopt een unieke, maar fanatieke fanfare bestaande uit blaasinstrumenten en Marokkaanse gnawa-percussie, gevolgd door onze rector Herwig Leirs, AUHA-voorzitter en oud-rector Herman Van Goethem en burgemeester van Antwerpen Els van Doesburg. Leirs’ conculega Séverine Vermeire, rector van de KU Leuven, loopt ook mee. De stoet passeert links van de Stadsschouwburg een vredig protest van pro-Palestinabetogers. Een deel van de betogers heeft vlaggen en kartonnen borden vast, anderen posters met daarop de tekst “Gezocht:” en daaronder een afbeelding van een ruggengraat.
Nadat de stoet in de Stadsschouwburg arriveert, is het tijd voor de speeches. Tussen die speeches door worden op een groot scherm video’s afgespeeld die op verschillende manieren het centrale thema United* belichten. Deze plechtige, maar met momenten leuke opening van het academiejaar wordt vlot aan elkaar gepraat door Xander Kindt, student van het Koninklijk Conservatorium Antwerpen.
Xander kondigt als eerste spreker burgemeester Els van Doesburg aan. Na een lange wandeling in totale stilte – de prominenten zaten opvallend ver van de katheder – verwijst ze in haar speech naar de toespraak van vorig jaar van haar voorganger Bart De Wever. Hij gaf volgens haar “vaderlijk advies”. Van Doesburg stelt dan ook om zelf “moederlijk advies” te geven. Met wat grappen à la De Wever komt het neer op geniet, geniet, geniet, maar wel met respect. Ze vat het in één zin samen: “Doe normaal.”
De speechende studentenvertegenwoordigers Gebbe Bogaert en Kane De Bruyne brengen hun boodschap voor de zaal door te vertellen over persoonlijke ervaringen. Zo speecht Gebbe van de Antwerp Maritime Academy aan de hand van een stage op zee over hoe “gezamenlijke ervaringen sterke en blijvende banden creëren”. Kane van Karel de Grote Hogeschool vertelt op zijn beurt een verfrissende anekdote over een spelletjesavond, waarbij hij diversiteit als superkracht bestempelt. Hij roept onderwijsinstellingen op spelletjesavonden te organiseren om zo studenten dichter bij elkaar te brengen. Opvallend: onze eigen Studentenraad was er wel, maar in tegenstelling tot vorig jaar niet op het podium.
Gelukkig mag onze rector Herwig Leirs wel speechen. Na wat woorden als ‘opleiding’, ‘talent’, ‘engagement’ en de zin “Dat doen we niet alleen, dat doen we samen”, reageert Leirs op de drie dagen eerder aangekondigde besparingen op hoger onderwijs. “Het is teleurstellend en onbegrijpelijk dat de overheid al jarenlang de financiering van universiteiten niet laat toenemen met de groei van de studenten en de faculteiten. De besparingen waar we van de ene op de andere dag mee geconfronteerd werden, maken het nog moeilijker.” Een luid applaus volgt. Daarna vertelt hij over thema’s die van een universiteit een universiteit maken, zoals fundamenteel onderzoek en de bijbehorende uitdagingen. Net als vorig jaar steekt hij zijn speech kracht bij met visuele ondersteuning in de vorm van een PowerPointpresentatie.
Leirs roept op om bij het universitaire debat “kritisch om te gaan met argumenten van de ander” en om “steeds opnieuw de eigen waarheid kritisch te onderzoeken”. Op het grote scherm achter hem wordt nu een halfgevuld bierglas geprojecteerd. “Want of een glas halfvol of halfleeg is, is een kwestie van perspectief en denkkader. Daar is discussie over mogelijk, maar als iedereen doet alsof het woordje ‘half’ er niet is, dan gaat de discussie niet meer waar het over zou moeten gaan.” De boodschap? “Laat ons zorgen dat we op de universiteit die valkuilen niet hebben en de verschillende zaken op een andere manier bekijken.” Het halfgevulde bierglas op het scherm maakt plaats voor een slide met daarop een volledig gevuld Bolleke. De zaal lacht.
Waar onze rector vorig jaar een vergelijking met een bosrand maakte, kiest hij nu voor een metafoor met een koraalrif. Niet zomaar een koraalrif, maar ”een koraalrif dat bestaat uit ontelbare zeeanemoonachtige diertjes die samen, vaak in symbiose met algen – United* – de basis vormen voor een divers ecosysteem”. Hij geeft toe: “U ziet dat ik nood heb om terug biologieles te geven”, waarna zijn speech kort onderbroken wordt door een enthousiast applaus volledig gefaciliteerd door het aanwezige praesidium en sympathisanten van Fabiant, de faculteitskring Biologie. “De koralen zetten kalk af en sterven nadien af. Nieuwe individuen groeien daar bovenop, waardoor het rif langzaam groeit. Die diversiteit zorgt voor een immense productiviteit. Niet voor niets worden koraalriffen de kraamkamer van de oceaan genoemd. Maar wanneer het koraal bedreigd wordt, sterft het af. Ogenschijnlijk blijft het rif een tijdlang bestaan, maar er groeit niets meer bij en langzaam brokkelt alles af.” Leirs wendt zich vlak voor hij iedereen afsluitend bedankt tot de beleidsmakers: “Geef universiteiten voldoende zuurstof, maak er geen dode koralen van die langzaam onder de golven verdwijnen.”
- Login om te reageren